29 Σεπ 2015

ΠΑΣΟΚ - ΠΟΤΑΜΙ: συγκριτική δοκιμή μιας ενδεχόμενης συνεργασίας

Το πανηγυρικό κλίμα στη Χαριλάου Τρικούπη τη βραδιά των εκλογών προκάλεσε δηκτικά σχόλια της Σεβαστουπόλεως, ότι «με το ΠΑΣΟΚ του Λαλιώτη και του Γείτονα δεν πρόκειται να συνεργαστούμε»
Αν ο βασικός στόχος όσων πιέζουν για την έναρξη του διαλόγου μεταξύ Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Ποταμιού είναι η επανένωση των δυνάμεων του κατακερματισμένου χώρου της Κεντροαριστεράς, τότε αυτό σίγουρα επιτυγχάνεται μέσα από μια ....
κοινή πορεία είτε με τη μορφή της ισότιμης σύμπραξης (όπως έγινε προεκλογικά ανάμεσα σε ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) είτε με τη δημιουργία ενός νέου φορέα από μηδενική βάση.
Σε περίπτωση που οι ηγεσίες των εμπλεκόμενων ξεπερνούσαν τους δισταγμούς και τα προσκόμματα, σύμφωνα με την καταγραφή των τελευταίων εκλογών, η ενιαία Κοινοβουλευτική Ομάδα Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Ποταμιού θα συγκέντρωνε 28 βουλευτές και θα αναδεικνυόταν σε τρίτη δύναμη εντός του Κοινοβουλίου, αφού αθροιστικά τα ποσοστά των δύο κομμάτων θα υπερέβαιναν το 10%.
Επιπροσθέτως, πέραν της αριθμητικής ισχύος, μια πιθανή συμπόρευση θα ισοδυναμούσε με ενίσχυση του πολιτικού λόγου και των παρεμβάσεων των δύο κομμάτων, τα οποία θα αναβαθμίζονταν ευθύς αμέσως σε βαρύνουσας σημασίας εταίρο, με πολύ μεγαλύτερη δυναμική και εκτόπισμα μπροστά στο ενδεχόμενο συμμετοχής σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Την ώρα, μάλιστα, που ο τελευταίος φαίνεται να πρωταγωνιστεί στον χώρο αυτό, όπως αποκαλύπτεται και από τις συχνές επαφές του Αλέξη Τσίπρα με την ηγεσία των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (Μ. Σουλτς, Τζ. Πιτέλα).
Οπως δείχνουν τα ποιοτικά στοιχεία των exit polls, οι δύο πολιτικοί σχηματισμοί ουσιαστικά αλληλοσυμπληρώνονται, καθώς το μεν ΠΑΣΟΚ διαθέτει μηχανισμό στην επαρχία, έχει έμπειρα στελέχη και απήχηση στις μεγαλύτερες ηλικίες, το δε Ποτάμι υστερεί σε ζητήματα οργανωτικής διάρθρωσης, έχει ωστόσο καλύτερες προσβάσεις στο εκλογικό σώμα των αστικών κέντρων, επιλέγεται περισσότερο από νέους και διαθέτει πιο άφθαρτα πρόσωπα σε σύγκριση με το ΠΑΣΟΚ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επαγγελματική διαστρωμάτωση των ψηφοφόρων τους, καθώς το ΠΑΣΟΚ προτιμούν περισσότερο οι συνταξιούχοι, οι αγρότες και οι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ το Ποτάμι έχει μεγαλύτερη δυναμική στον ιδιωτικό τομέα (επιχειρηματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες, ιδιωτικοί υπάλληλοι).
ΠΑΣΟΚ - ΠΟΤΑΜΙ: συγκριτική δοκιμή μιας ενδεχόμενης συνεργασίας
Οι επικεφαλής των δύο σχημάτων φαινομενικά βρίσκονται «κοντά», αλλά στην πράξη υπάρχουν αποκλίσεις
Το αποτέλεσμα της κάλπης είναι επίσης ενδεικτικό για την ουσιαστική ανυπαρξία του Ποταμιού στην περιφέρεια – σε 18 νομούς είχε ποσοστό μεταξύ 2% και 3%, ενώ το ΠΑΣΟΚ σε μερικές περιπτώσεις, π.χ. Ηλεία, Λακωνία, έφτασε ακόμη και σε διψήφιο ποσοστό. Στα αστικά κέντρα και κυρίως στην Αθήνα, το κόμμα του Στ. Θεοδωράκη κατέγραψε καλύτερα ποσοστά από το πανελλαδικό 4,1% (π.χ. 5,58% στη Β΄ Αθήνας), ενώ αντίθετα το ΠΑΣΟΚ κινήθηκε περί το 4,5% σε σχέση με το πανελλαδικό 6,3%.
Τα «αγκάθια» της σύμπραξης
Από την άλλη πλευρά, αν υποτεθεί ότι οι συζητήσεις ξεκινούν, τότε είναι βέβαιο ότι το κεφάλαιο που θα τις δυσκολέψει σημαντικά θα αφορά το πρόσωπο του αρχηγού, καθώς ουδείς από τους σημερινούς επικεφαλής δεν φαίνεται διατεθειμένος να αποχωριστεί τον αρχηγικό του θώκο. Αλλο σοβαρό αγκάθι, το οποίο προβάλλει το Ποτάμι, είναι η λεγόμενη «παλιά φρουρά» του ΠΑΣΟΚ και ορισμένα ιστορικά στελέχη που ανήκουν στον ηγετικό πυρήνα της Χαριλάου Τρικούπη, τα οποία τηρούν ρόλο άτυπου συμβούλου προς τη Φώφη Γεννηματά.
Τρίτος σκόπελος που απομακρύνει τη συμπόρευση είναι η ύπαρξη της λεγόμενης «φιλελεύθερης» πτέρυγας του Ποταμιού και πιο συγκεκριμένα οι θέσεις που διατυπώνουν ιδίως στα θέματα της οικονομίας στελέχη με αμιγώς φιλελεύθερες καταβολές, όπως ο πρόεδρος της Δράσης Θόδωρος Σκυλακάκης αλλά και η πρώην βουλευτής Αντιγόνη Λυμπεράκη. «Ποιο μπορεί να είναι το κοινό σημείο της Κεντροαριστεράς με αυτά τα στελέχη;» αναρωτιούνται κομματικοί παράγοντες του ΠΑΣΟΚ.
Η στρατηγική της Φώφης
Η συζήτηση για μια ενδεχόμενη σύμπραξη των δύο κομμάτων, η οποία για την ώρα δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες, πυροδοτήθηκε από δύο γεγονότα που ανέδειξε η κάλπη της 20ής του Σεπτέμβρη: τη μικρή άνοδο του ΠΑΣΟΚ που διέλυσε τις εντυπώσεις ότι το άλλοτε κραταιό Κίνημα βαδίζει εκτός Βουλής και τη ραγδαία πτώση του Ποταμιού που προκάλεσε σειρά ερωτημάτων για το μέλλον του νεοσύστατου κόμματος του Σταύρου Θεοδωράκη.
Η Φώφη Γεννηματά αμέσως έσπευσε να απευθύνει ένα ήρεμο αλλά σαφές κάλεσμα προς την πλευρά Θεοδωράκη, προτάσσοντας ως μοντέλο συνεργασίας το πλαίσιο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης με τη ΔΗΜΑΡ, δηλαδή, με λίγα λόγια, τη συνεργασία χωρίς τη διάλυση των δύο κομμάτων.
Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ που προσπαθεί να απεξαρτήσει τη Χαριλάου Τρικούπη από το σύνδρομο της ταύτισης με τη Ν.Δ., όπως αυτό καλλιεργήθηκε την προηγούμενη τριετία, επιχειρεί να βάλει τις βάσεις για την ανασυγκρότηση της Σοσιαλδημοκρατίας. Εχει συστήσει, μάλιστα, και σχετική επιτροπή με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Μανιάτη και τη συμμετοχή στελεχών της ΔΗΜΑΡ, ενώ δεν αποκλείεται να απευθύνουν και επίσημη πρόταση στο Ποτάμι, αφού το τελευταίο ολοκληρώσει στις αρχές Δεκεμβρίου τις εσωκομματικές του διεργασίες.
Από την άλλη πλευρά, στη Σεβαστουπόλεως, αυτή την περίοδο προσπαθούν να συνέλθουν από το «σοκ» του αρνητικού αποτελέσματος και να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο και τη φυσιογνωμία του κόμματος. Ο Στ. Θεοδωράκης επιθυμεί να διατηρήσει τον διττό χαρακτήρα του κόμματος (και φιλελεύθερο και κεντροαριστερό) και ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους πως το Ποτάμι «είτε θα συνεχίσει αυτόνομο είτε θα διαλυθεί».

 

Ο Στ. Θεοδωράκης ξεκαθαρίζει πως το Ποτάμι

είτε θα συνεχίσει αυτόνομο είτε θα διαλυθεί

Οι συνεργάτες του επιχειρούν να κλείσουν τη συζήτηση περί συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, καθώς κάθε άλλο παρά βοηθάει την προοπτική του κόμματος, λέγοντας «με τα παλιά κόμματα, ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ, δεν μπορούμε να συζητήσουμε». Στελέχη που προέρχονται από τον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο, τη ΔΗΜΑΡ, τον ΣΥΝ, το ΠΑΣΟΚ (π.χ. Σπ. Λυκούδης, Γρ. Ψαριανός, Σπ. Δανέλλης) δεν κρύβουν ότι θα επιθυμούσαν μια σύμπραξη των φορέων της Σοσιαλδημοκρατίας, αλλά ακόμη και εκείνοι απορρίπτουν το «ΠΑΣΟΚ του Λαλιώτη, του Γείτονα, του Κακλαμάνη» και των πρώην συντρόφων τους στη ΔΗΜΑΡ που βρήκαν καταφύγιο στη Χαριλάου Τρικούπη.
Πάντως, παρά τα όσα λένε δημόσια, στο Ποτάμι δεν επιθυμούν να κλείσουν την πόρτα των συνεργασιών. Αλλωστε η επιλογή της Αθηνάς Δρέττα ως εκπροσώπου του εκλογικού συνδυασμού μόνο τυχαία δεν ήταν, δεδομένης της πορείας της στο ΠΑΣΟΚ, στην κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου και στην υπόθεση των «58» της Κεντροαριστεράς που δεν ευδοκίμησε.
Οπως, όμως, αναφέρουν οι περισσότεροι στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, η ανασυγκρότηση του χώρου δεν μπορεί να γίνει με απλές συγκολλήσεις κορυφής και μοίρασμα καρεκλών, αλλά πρέπει πρωτίστως να υπάρχει η πολιτική και κοινωνική βάση και κυρίως να μη συμμετέχουν σε αυτήν τα «βαρίδια» του παρελθόντος.
Ο παράγοντας ΣΥΡΙΖΑ
Δεν λείπουν, βέβαια, και οι φωνές, όπως του Κ. Σκανδαλίδη (ΠΑΣΟΚ) ή του Γρ. Ψαριανού (Ποτάμι) που μιλούν –από διαφορετική αφετηρία ο καθένας– για δημιουργία νέου φορέα. Ωστόσο, οι σχεδιασμοί στον χώρο αυτό δεν μπορούν να αγνοούν τον παράγοντα ΣΥΡΙΖΑ του 35%, ο οποίος δείχνει να μετακινείται ολοένα και δεξιότερα, προς το κέντρο, μετά την απόσχιση της Αριστερής Πλατφόρμας του κόμματος. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του στενού συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα, Νίκου Παππά, στα «Νέα», ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο πυλώνας της δημοκρατικής παράταξης» και ότι είναι «καλό σήμα» η απόσταση της Φώφης Γεννηματά από την ταύτιση με τη «νεοφιλελεύθερη Δεξιά».
Βέβαια, οι επιτελείς της Χαριλάου Τρικούπη όσο και της Σεβαστουπόλεως είναι λίαν επιφυλακτικοί με τα φλερτ της Κουμουνδούρου, καθώς το μεν Ποτάμι το πλήρωσε ακριβά στις εκλογές, το δε ΠΑΣΟΚ, φοβούμενο την ίδια μοίρα, έσπευσε διά χειρός Λαλιώτη να βάλει φρένο στη σχετική συζήτηση, υποσχόμενο σκληρή αλλά δίκαιη αντιπολίτευση. Από την όλη συζήτηση δεν μπορεί να μείνει απέξω ούτε ο Γιώργος Παπανδρέου, με το ιστορικό brand name, τη μεταρρυθμιστική ατζέντα και τις διεθνείς επαφές, ωστόσο οι σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ είναι –μετά το ναυάγιο της συνεργασίας– χείριστες και με το Ποτάμι σχεδόν ανύπαρκτες.

Πηγή: efsyn.gr