Η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου ουσιαστικά έκλεισε παρά τις εκκρεμότητες που απομένουν προς διευθέτηση, ώστε να δοθεί από τον ESM το πράσινο φως για την εκταμίευση της υποδόσης των 7,5 δισ. ευρώ από τα μέσα Ιουνίου. Οι εκκρεμότητες αυτές δεν δείχνουν να ανησυχούν την ....
κυβέρνηση, καθώς ήδη από τα μεσάνυχτα της Τρίτης οι κυβερνητικές διαρροές αναφέρουν ότι δεν συνιστούν εμπόδιο, ενώ και ο επίτροπος Μοσκοβισί τις υποβάθμισε ως τεχνικές λεπτομέρειες που πρέπει τυπικά να κλείσουν. Άλλωστε, οι βασικοί παράγοντες του Eurogroup στη συνέντευξη Τύπου τα ξημερώματα της Τετάρτης μίλησαν για «πλήρη συμφωνία» (staff level agreement).
Ο οδικός χάρτης για το χρέος ικανοποιεί ιδιαίτερα την κυβέρνηση, η οποία έδειχνε ότι και μόνο το κλείσιμο της αξιολόγησης ήταν αρκετό, καθώς θα μπορούσε να υποστηρίξει το «αφήγημα της επόμενης μέρας». Όπως σημείωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, «ο φαύλος κύκλος της αβεβαιότητας και της ύφεσης κλείνει και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις εξόδου της χώρας στις αγορές». Επιπλέον, «η χώρα μπαίνει σε φάση οικονομικής σταθερότητας, τονώνεται η επενδυτική εμπιστοσύνη και η ελληνική οικονομία επιστρέφει σε θετικούς ρυθμούς».
Ωστόσο, προς στιγμήν χθες σύγχυση προκάλεσε ανακοίνωση της Κομισιόν, στην οποία γινόταν λόγος για «συμπληρωματικό μνημόνιο». Στη συνέχεια διευκρινίστηκε από αρμόδιες πηγές των Βρυξελλών ότι πρόκειται για παρεξήγηση που οφείλεται σε κακή απόδοση στα ελληνικά του όρου «συμπληρωματικό MoU» (Memorandum of Understanding), το οποίο αντιστοιχεί στους όρους του προγράμματος και όχι στο συνολικό πακέτο διάσωσης (bailout), το οποίο μεταφράζεται ως «μνημόνιο». Στο πλαίσιο των διευκρινίσεων αυτών, ειπώθηκε ότι η αναπροσαρμογή σε νέους όρους κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος δεν είναι κάτι ασυνήθιστο.
Ικανοποίηση
Η κυβέρνηση ήδη - από το Eurogroup της 9ης Μαΐου- εστιάζει στην επόμενη μέρα και την αλλαγή σελίδας και όλα δείχνουν ότι θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει το κλείσιμο της αξιολόγησης σε μια «φυγή προς τα μπρος», ώστε να μη δώσει χώρο για συζητήσεις αναφορικά με τα ψιλά γράμματα της συμφωνίας. Ακόμη κι αν αυτό συμβεί, είναι έτοιμη να εξαπολύσει προς κάθε κατεύθυνση τη μομφή περί «αντιπολιτευτικής μιζέριας».
Σε αυτά τα ψιλά γράμματα θα μπορούσε να συμπεριλάβει κανείς το Υπερταμείο, το οποίο η κυβέρνηση υποστήριζε τις προηγούμενες μέρες ότι θα βρίσκεται υπό ελληνικό έλεγχο. Ωστόσο, η απόφαση του Eurogroup αναφέρει ρητά ότι θα είναι «πλήρως ανεξάρτητο» (εννοείται από την κυβέρνηση και τις οποίες πολιτικές της σκοπιμότητες), ενώ επίσης εκ μέρους της κυβέρνησης δεν έχει γίνει σαφές ποιες είναι οι ακριβείς απαιτήσεις των δανειστών σε σχέση με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στα κόκκινα δάνεια, το ΕΚΑΣ και τις αποκρατικοποιήσεις προκειμένου να ολοκληρωθεί και τεχνικά η αξιολόγηση. Σε ό,τι αφορά το ΕΚΑΣ, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αν και εφόσον η κυβέρνηση επιμείνει στην επιλογή να μη ζητήσει πίσω τα αναδρομικά του ΕΚΑΣ, θα πρέπει το αντίστοιχο ποσό να αναζητηθεί από αλλού και όχι από τα πρωτογενές πλεόνασμα, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός.
Προς το παρόν, το κυβερνητικό επιτελείο εκφράζει ικανοποίηση για τη συμφωνία και αναμένει λεπτομερή ενημέρωση για τις πτυχές της και το παρασκήνιο μέχρι τις τελικές υπογραφές, από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος επέστρεφε χθες αργά το βράδυ από τις Βρυξέλλες.
«Έρχεται ρευστότητα»
Η αποτίμηση που κάνουν στο επιτελείο του πρωθυπουργού αναδεικνύει ως πολύ σημαντικά στοιχεία της συμφωνίας:
♦ Την εκταμίευση της υποδόσης των 7,5 δισ. από τα συνολικά 10,3 δισ., καθώς από αυτά, όπως υποστηρίζεται, τα 3,5 δισ. που προορίζονται για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες θα κατευθυνθούν προς την πραγματική οικονομία, «παρέχοντας πολύτιμη ρευστότητα». Ωστόσο, τα χρήματα αυτά θα δοθούν σε 5 δόσεις των 700 εκατ. ευρώ κατά τους μήνες Ιούνιο έως Οκτώβριο.
♦ Την απελευθέρωση χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως η επαναφορά του waiver, που επιτρέπει στις τράπεζες να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση κάνοντας χρήση των ελληνικών ομολόγων και την ένταξη του τραπεζικού συστήματος στην ποσοτική χαλάρωση.
♦ Τον οδικό χάρτη για το χρέος, που, όπως αναφέρεται από κυβερνητικά στελέχη, για πρώτη φορά είναι σαφής και δεσμευτικός, καθώς θέτει στόχους και ορίζει δέσμες παρεμβάσεων σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο εν λόγω οδικός χάρτης μέσω της «τόνωσης της επενδυτικής εμπιστοσύνης» και της «εξάλειψης της οικονομικής αβεβαιότητας» ανοίγει τον δρόμο για την έξοδο στις αγορές.
Επίσης, σημαντικό θεωρεί η κυβέρνηση τον «προληπτικό μηχανισμό» (ή «μηχανισμό έκτακτης ανάγκης») για το χρέος, o οποίος θα τεθεί σε εφαρμογή αμέσως μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος το 2018 και ο οποίος, όπως αναφέρει η δήλωση του Eurogroup, «θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους σε μακροχρόνιο ορίζοντα ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει το χειρότερο σενάριο».
Ωστόσο, σε αντίθεση με τον ισχυρισμό κυβερνητικών πηγών ότι ο μηχανισμός αυτός θα ρυθμίζει το προφίλ της εξυπηρέ τησης του χρέους αυτόματα, η απόφαση αναφέρει ότι θα τελεί υπό την αίρεση του Eurogroup, το οποίο θα επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τις δεσμεύσεις της απέναντι στο Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας.
Επί της ουσίας, το κλείσιμο της αξιολόγησης, μέχρι νεωτέρας, δίνει στο κυβερνητικό σχήμα των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ τον πολιτικό χρόνο που χρειάζεται για να σταθεροποιηθεί στο εσωτερικό (θα δούμε αν αυτή σταθεροποίηση θα έχει «κοντά ποδάρια» ή όχι) δίνοντας την αίσθηση ότι επαναφέρει τη χώρα και την οικονομία σε ρυθμούς «κανονικότητας», αφήνοντας πίσω τις αναταράξεις που προκάλεσε η μακρά διαπραγμάτευση από τον Ιανουάριο του 2015 και στη συνέχεια από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015.
Το κυβερνητικό έργο
Τους αμέσως επόμενους μήνες και ως την εκπλήρωση των προαπαιτούμενων για τη δεύτερη εκταμίευση και αμέσως μετά την έναρξη της δεύτερης αξιολόγησης που περιλαμβάνει τα εργασιακά, το άνοιγμα επαγγελμάτων κ.λπ. αλλά και την αποτίμηση της υλοποίησης της συμφωνίας, ειδικά ως προς το σκέλος των ιδιωτικοποιήσεων και της απελευθέρωσης της αγοράς των κόκκινων δανείων, η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να τρέξει για να προλάβει τον χαμένο χρόνο. Στόχος είναι να υπάρξει γρήγορα η αίσθηση ότι παράγεται κυβερνητικό έργο που δεν αφορά σε εκπλήρωση δεσμεύσεων του μνημονίου, η οικονομία ξεμπλοκάρει και η αγορά κινείται, ώστε να αντιστραφεί το αρνητικό κλίμα από τη συσσωρευμένη κούραση της κοινωνίας και της αγοράς.
Την ίδια ώρα το πολιτικό κέντρο βάρους αναμένεται να μετατοπιστεί στο εσωτερικό και στην εγχώρια αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση – έτσι κι αλλιώς, παρά την κόντρα με το ΔΝΤ τους τελευταίους μήνες, συνολικά οι υψηλοί τόνοι με τους δανειστές έχουν υποχωρήσει, αφού οι τελευταίοι θεωρούν ότι πλέον έχει αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των δύο μερών, κάτι που τονίστηκε αρκετές φορές και στη συνέντευξη Τύπου μετά το Eurogroup από τους Ντάισελμπλουμ και Μοσκοβισί.
Τις προσεχείς μέρες η κυβέρνηση αναμένεται να αναδιατυπώσει τις προτεραιότητες του επόμενου διαστήματος – έναν ακόμη (αναπτυξιακό) οδικό χάρτη – με βάση και τα οριστικά πλέον δεδομένα από το κλείσιμο της αξιολόγησης και να θέσει τα χρονοδιαγράμματα βάσει των οποίων θα πρέπει να κινηθούν τα υπουργεία εντός του καλοκαιριού, ώστε να μη χαθεί ούτε μία μέρα. Ενδεχομένως αυτό να γίνει σε υπουργικό συμβούλιο, το οποίο πάντως δεν αναμένεται να συνεδριάσει ως το τέλος της εβδομάδας.
Για την προώθηση των νομοθετημάτων που θα έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα, όπως έχει προαναγγελθεί άλλωστε, η Βουλή δεν θα κλείσει το καλοκαίρι.
Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται αφορούν την καθημερινότητα του πολίτη, την παραγωγική ανασυγκρότηση και τη διοικητική μεταρρύθμιση. Πρώτος σε σειρά προτεραιότητας έχει προαναγγελθεί ο αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος βρίσκεται ήδη στη διαβούλευση, ενώ ακολουθούν και νομοσχέδια για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, τις αδήλωτες καταθέσεις στο εξωτερικό, τις συμβάσεις των δημοσίων έργων, την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων, την πρωτοβάθμια βαθμίδα της υγείας κ.ά.
Πηγή: topontiki.gr
