ΒAΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ
Η αλήθεια είναι ότι οι εξαγγελίες της κυβέρνησης που προκάλεσαν την
μήνιν των ισχυρών και εκείνων που έχουν αναλάβει τον ρόλο της
ντουντούκας τους είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, και
πολλές λέμε.
Η αλήθεια είναι επίσης πως μια από αυτές είναι η εξαγγελία για τη δημιουργία περιουσιολογίου με το ....
νέο σωτήριο έτος.
Και οι πληροφορίες λένε ότι οι πιέσεις που ασκούνται στο παρασκήνιο
προκειμένου να μην εφαρμοστεί ή να εφαρμοστεί με πολλές υποσημειώσεις
και εξαιρέσεις το περιουσιολόγιο, είναι αντίστοιχες εκείνων που
ασκούνται προκειμένου να μην προχωρήσει ο διαγωνισμός για τις
τηλεοπτικές άδειες.
Γιατί τόση καούρα, όμως, για το περιουσιολόγιο; Γιατί τόσος ντόρος
και, σε ορισμένες κραχτές περιπτώσεις, τόση παραπληροφόρηση; Είναι το
περιουσιολόγιο το μέσο για να την επιβολή νέων φορολογικών μέτρων σε
βάρος της πλειονότητας των φορολογούμενων πολιτών ή είναι το μέσο για
να αποκαλυφθεί και να φορολογηθεί ή να τιμωρηθεί παραδειγματικά το ζεστό
«μαύρο» χρήμα και τα «αόρατα» ακίνητα εκείνων που συστηματικά
φοροδιαφεύγουν;
Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Η συντριπτική πλειονότητα των
φορολογουμένων δεν έχει τίποτε να φοβηθεί από το περιουσιολόγιο αφού
έτσι κι αλλιώς δεν έχει ή δεν μπορεί τίποτε να κρύψει και η σχέση της
με την εφορία είναι διάφανη και εξαιρετικά φορομπηχτική για τα δεδομένα
της κρίσης.
Η ισχυρή μειοψηφία των πολιτών που έχει σχέσεις στοργής με την
αλλοδαπή, που έχει μεταφέρει «μαύρο» χρήμα και έχει επενδύσει στο
εξωτερικό σε ακίνητα, έχει κάποιους λόγους για να τρέμει το φυλλοκάρδι
της εάν δεν έχει κάνει το κατάλληλο κουμάντο. Και κατάλληλο κουμάντο
είναι η καταφυγή στους λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους, εκεί όπου
οικοδομούνται οι εξωχώριες σχέσεις στοργής μέσω των εξωχώριων εταιρειών,
των off-shore επί το ελληνικότερο.
Έτσι, το περιουσιολόγιο, εάν εφαρμοστεί όπως πρέπει, είναι μια καλή
πρώτη προσπάθεια, για να δοθεί ένα μήνυμα στην ασυδοσία, αλλά όχι το
μέσο για να φορολογηθούν εκείνοι που είναι οι μετρ της φοροδιαφυγής και
της φοροαποφυγής.
Για να το κάνουμε λιανά, το περιουσιολόγιο δεν είναι το μέσο για να
εντοπιστούν, να ελεγχθούν και να φορολογηθούν οι καταθέσεις των Ελλήνων
στην Ελβετία που φτάνουν τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τη
μελέτη του Γκάμπριελ Ζούκμαν, καθηγητή στο London School of Economics, η
οποία είναι γνωστή και στη χώρα μας μέσα από το βιβλίο του «Ο
κρυμμένος πλούτος των Εθνών».
Πρωταθλητές της off-shore φοροδιαφυγής
Σύμφωνα με τη μελέτη του Γκάμπριελ Ζούκμαν, τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ
που είναι οι καταθέσεις των Ελλήνων στην Ελβετία, αντιστοιχούν στο 30%
του σημερινού ΑΕΠ. Το ποσοστό, όπως σημειώνει στο βιβλίο του, είναι
τεράστιο σε σύγκριση με χώρες όπως η Γερμανία ή η Γαλλία, των οποίων οι
καταθέσεις στην Ελβετία δεν ξεπερνούν το 6% και το 9% του ΑΕΠ
αντίστοιχα.
Έτσι, σύμφωνα με τον Ζούκμαν, η Ελλάδα είναι η παγκόσμια πρωταθλήτρια
της off-shore φοροδιαφυγής! Και αυτή η παγκόσμια πρωτιά δεν μπορεί να
κινδυνεύσει από την εφαρμογή του περιουσιολογίου. Και δεν μπορεί, εάν
δούμε τι προβλέπει το περιουσιολόγιο σε σύγκριση με το τι προσφέρουν
οι εξωχώριοι φορολογικοί παράδεισοι.
Κινητά, ακίνητα, «μαύρα» και άραχνα
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, από το 2016 και, εάν
τελικά δεν υπάρξουν επιπλοκές λόγω των πιέσεων, το περιουσιολόγιο θα
περιέχει τα περιουσιακά στοιχεία του συνόλου των φυσικών, νομικών
προσώπων και νομικών οντοτήτων που είναι κάτοικοι ή έχουν την έδρα τους
στην Ελλάδα. Έτσι, στο περιουσιολόγιο θα δηλώνονται:
- Ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
- Οχήματα (εκτός από τα μηχανάκια 50 cc), εναέρια μέσα μεταφοράς,
σκάφη, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, εταιρικά μερίδια, εταιρικές μερίδες,
συμμετοχές σε επιχειρήσεις με οποιαδήποτε μορφή.
- Κινητά μεγάλης αξίας (δηλαδή κοσμήματα ή αντικείμενα τέχνης, που
είναι όμως ασφαλισμένα), άλογα ιπποδρόμου, τραπεζικοί λογαριασμοί,
μίσθωση θυρίδων τραπεζών, χωρίς όμως το περιεχόμενό τους.
Από την ανάγνωση της προτεινόμενης ρύθμισης προκύπτει πως για τη
συντριπτική πλειονότητα των πολιτών αυτό που θα ζητηθεί να δηλωθεί στο
περιουσιολόγιο το γνωρίζει ήδη η εφορία.
Το πρόβλημα με εκείνους που πιέζουν και εξυφαίνουν σενάρια
επιστημονικής φαντασίας για εφόδους στα σπίτια προκειμένου να γίνουν
έρευνες σε σεντούκια και στρώματα, είναι τα περιουσιακά στοιχεία εκείνα
που έχουν ολίγοι και είναι δηλωτικά του πλούτου που έχουν και μπορεί να
είναι αδήλωτος.
Για παράδειγμα, άλογα ιπποδρόμου ή ακίνητα στο Λονδίνο, το Ντουμπάι και το Παρίσι που είναι άγνωστα για την ελληνική εφορία.
Γιατί το θέμα που έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις είναι ότι στο
περιουσιολόγιο θα πρέπει να δηλώνονται ακίνητα που έχει κάποιος στο
εξωτερικό καθώς και τραπεζικοί λογαριασμοί εκτός συνόρων.
Το απόλυτο «όχημα»
Όλα αυτά, βέβαια, είναι ωραία και καλά με την προϋπόθεση ότι σε αυτήν
τη ζωή δεν θα υπήρχαν οι off-shore εταιρείες. Που είναι νομιμότατες
και είναι το απόλυτο «όχημα» για την απόλυτη φοροδιαφυγή με τις ευλογίες
των εκάστοτε αρχών.
Για να το κάνουμε λιανά, αρκεί να παρουσιάσουμε τι προβλέπουν οι
νόμοι για τη σύσταση off-shore εταιρειών, εταιρειών δηλαδή που έχουν
την έδρα τους σε ξένη χώρα και με βάση τη νομοθεσία αυτής της χώρας
κάνουν μπίζνες και απολαύουν ιδιαίτερα ευνοϊκής φορολογικής
μεταχείρισης.
Έτσι, ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου που είναι περασμένο σε off-shore εταιρεία έχει τα εξής μπόνους εκ του νόμου:
- Ανωνυμία.
- Αποφυγή τού «πόθεν έσχες».
- Αποφυγή πληρωμής φόρων κληρονομιάς και μεταβίβασης του ακινήτου.
- Αποφυγή κατασχέσεων για χρέη.
- Μη τήρηση Βιβλίων και στοιχείων του ΚΒΣ.
Η ανωνυμία είναι το άλφα και το ωμέγα αφού
με τον τρόπο αυτόν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου δεν φορολογείται.
Επακόλουθα, η αποφυγή τού «πόθεν έσχες» διευκολύνει εκείνους που έχουν
αποκτήσει εισοδήματα, που δεν έχουν φορολογηθεί ή προέρχονται από
παράνομες δραστηριότητες. Και ακόμα, για να μεταβιβαστεί ένα ακίνητο
που ανήκει σε off-shore εταιρεία, αρκεί να παραδοθούν οι μετοχές στον
νέο ιδιοκτήτη, μια διαδικασία πολύ απλή και χωρίς επί της ουσίας
σύνθετες διατυπώσεις. Οι μετοχές, δηλαδή, παραδίδονται με ένα
τηλεφώνημα ή μέσω διαδικτυακής συναλλαγής από τον «κομιστή» στον νέο
«ιδιοκτήτη».
Θεωρητικά, βέβαια, και οι off-shore εταιρείες φορολογούνται, εάν
βεβαίως μπορούν οι ελεγκτικές αρχές να τις εντοπίσουν, όταν στη
συντριπτική πλειονότητά τους οι εταιρείες αυτές δίνουν ως διεύθυνση της
έδρας τους ένα γραμματοκιβώτιο σε κάποιο ταχυδρομείο.
Θεωρητικά, πάντα, οι off-shore εταιρείες που έχουν ακίνητα στην Ελλάδα έχουν τις εξής υποχρεώσεις:
Καταβολή φόρου μεταβίβασης 8%-10% για τα παλιά ακίνητα, ΦΠΑ 23% για
τα νεόδμητα, 20% για τους πωλητές επί της υπεραξίας που προκύπτει κατά
την πώληση.
Ετήσιο φόρο 15% επί της αξίας των ακινήτων που βρίσκονται στην
Ελλάδα και ανήκουν σε εταιρείες οι οποίες δεν έχουν καμία δραστηριότητα
στη χώρα της έδρας τους.
Από τις παραπάνω ρυθμίσεις είναι περισσότερο από σαφές ότι μπορεί να
φορολογηθεί μόνο όποιος επιθυμεί να φορολογηθεί. Διαφορετικά, οι
ελεγκτικές αρχές δεν μπορούν να βγάλουν καμιά άκρη. Εάν μια εξωχώρια
εταιρεία δεν έχει δηλώσει ακίνητα που διαθέτει στην Ελλάδα, ισχύει η
λαϊκή ρήση «πιάσ' τ' αυγό και κούρευ' το».
Εξαιρετικά εύκολα
Το βιβλίο του Γ κάμπριελ Ζούκμαν είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικό για
το πόσο εύκολο είναι να κρύψει ένας εκατομμυριούχος τον πλούτο του, για
το πόσο εύκολη είναι η off-shore φοροδιαφυγή και επίσης για το πόσο
στην πραγματικότητα είναι νομότυπη και με τις ευλογίες κάποιων αρχών
και κυβερνήσεων.
Όπως αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου «Ο κρυμμένος πλούτος των
Εθνών» ο επιμελητής της έκδοσης, καθηγητής στο τμήμα Οικονομικών
Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, Φραγκίσκος Κουτεντάκης, τα βήματα
που χρειάζεται να ακολουθήσει ένας εκατομμυριούχος για να φοροδιαφύγει
είναι εξαιρετικά εύκολα και συγκεκριμένα:
- Ιδρύει μια εταιρεία - «βιτρίνα» στα νησιά Κέιμαν, για να εξασφαλίσει την ανωνυμία του.
- Μέσω αυτής της εταιρείας ανοίγει έναν τραπεζικό λογαριασμό στην Ελβετία, όπου καταθέτει την περιουσία του.
Μέσω αυτού του λογαριασμού αγοράζει μετοχές σε κάποιο επενδυτικό
ταμείο στο Λουξεμβούργο και εισπράττει τα μερίσματα στον ίδιο
λογαριασμό.
Με τα τρία αυτά απλά βήματα, το εισόδημά του δεν φορολογείται ούτε
στο Λουξεμβούργο ούτε στην Ελβετία ούτε, βέβαια, στα νησιά Κέιμαν. Και
το κυριότερο είναι ότι δεν φορολογείται ούτε στη χώρα του, εφόσον είναι
ένα εισόδημα το οποίο δεν δηλώνεται.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος της παγκόσμιας φοροδιαφυγής που
συντελείται μέσα από αυτά τα απλά τρία βήματα, αρκεί να σταθούμε στα
στοιχεία που παρουσιάζει ο Ζούκμαν. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του,
«οι κρυμμένες περιουσίες στους φορολογικούς παραδείσους όλου του πλανήτη
αγγίζουν τα 6 τρισεκατομμύρια ευρώ και προκαλούν ετήσιες απώλειες
φορολογικών εσόδων 1,30 δισεκατομμυρίων ευρώ».
5.800 δισ. σε φορολογικούς παραδείσους!
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί ο Ζούκμαν, σε
παγκόσμια κλίμακα το 8% του χρηματοοικονομικού πλούτου κρατείται σε
φορολογικούς παραδείσους, μέγεθος που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. Αυτό το
8%, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Ζούκμαν, ανέρχεται σε 5.800
δισεκατομμύρια ευρώ, που είναι κρυμμένα σε λογαριασμούς σε φορολογικούς
παραδείσους. Ο καθηγητής του London School of Economics, για να
συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του κρυμμένου πλούτου, κάνει σύγκριση με
το καθαρό εξωτερικό χρέος της Ελλάδας, το οποίο ανέρχεται σε 230
δισεκατομμύρια ευρώ και το οποίο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή
οικονομική κρίση.
Τα στοιχεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση ανεβάζουν ακόμα περισσότερο το
ποσοστό αφού υπολογίζεται ότι το 12% του πλούτου της Ε.Ε. είναι εκτός
και δεν μπορεί να φορολογηθεί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013 που έδωσε στη δημοσιότητα η Εθνική
Τράπεζα της Ελβετίας και επεξεργάστηκε ο καθηγητής του London School of
Economics, οι ελβετικές τράπεζες που βρίσκονται στην επικράτεια της
χώρας διαχειρίστηκαν 1.800 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία ανήκουν σε μη
μόνιμους κατοίκους της Ελβετίας. Από αυτά, τα 1.000 δισεκατομμύρια
ανήκουν σε Ευρωπαίους και συγκεκριμένα: 200 δισεκατομμύρια σε
Γερμανούς, 180 σε Γάλλους, 120 σε Ιταλούς, 110 σε Βρετανούς, 80 σε
Ισπανούς, 60 σε Έλληνες, 60 σε Βέλγους, 30 σε Πορτογάλους και 160
δισεκατομμύρια σε άλλους Ευρωπαίους πολίτες.
Όπως σημειώνει ο Ζούκμαν, οι κατ' εξοχήν πελάτες των ελβετικών
τραπεζών παραμένουν οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι διατηρούν τις περιουσίες
τους ως επί το πλείστον με τη διαμεσολάβηση των τραστ και των εταιρειών
βιτρίνας που εδρεύουν στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, γεγονός που τους
παρέχει καθεστώς ανωνυμίας. Και καταλήγει: «Παρθένοι Νήσοι - Ελβετία -
Λουξεμβούργο: αυτό είναι σήμερα το τρίγωνο του διαβόλου όπου χτυπάει η
καρδιά της ευρωπαϊκής φοροδιαφυγής».
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι Έλληνες
καταθέτες των ελβετικών τραπεζών καταλαμβάνουν την 6η θέση ανάμεσα
στους Ευρωπαίους καταθέτες για το 2013, εν μέσω δηλαδή της σφοδρότερης
οικονομικής κρίσης που έχει βιώσει η χώρα μετά τον πόλεμο.
Ο κρυμμένος πλούτος των Ελλήνων πολιτών στην Ελβετία είναι 30 φορές
περισσότερος από τη δόση των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ που πήρε πριν από
λίγο καιρό μέσω 3ου μνημονίου από τους δανειστές η χώρα με προϋπόθεση
την ψήφιση 48 προαπαιτούμενων με ανυπολόγιστο οικονομικό και κοινωνικό
κόστος για τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών που φορολογείται
αγρίως και παράλληλα βλέπει τα εισοδήματά της να μειώνονται συνεχώς την
τελευταία πενταετία.
Οι φορολογικοί παράδεισοι
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ για το 2014, το ποσό που
διακινήθηκε μέσω των φορολογικών παραδείσων είναι 11,5 τρισεκατομμύρια
δολάρια. Παράλληλα, υποστηρίχθηκε ότι οι χώρες που προσφέρουν φορολογική
ασυλία στον πλούτο μειώθηκαν από 40 σε 17. Τα στοιχεία αυτά, όμως,
αμφισβητούνται, αφού πολλές χώρες επέλεξαν να συνεχίσουν να αποτελούν
φορολογικούς παραδείσους εκμεταλλευόμενες διάφορα «παραθυράκια», έτσι
ώστε τυπικά και μόνο να βγουν από τη «μαύρη» λίστα του ΟΟΣΑ. Γ ια
παράδειγμα, για να βγει μια χώρα από τη «μαύρη» λίστα, πρέπει να
υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας και ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών με
άλλες 12 χώρες. Το κόλπο είναι ότι επιλέγουν να υπογράψουν σύμφωνο
συνεργασίας με χώρες που δεν έχουν «συναλλαγές». Με τον τρόπο αυτόν
και βγαίνουν από τη λίστα του ΟΟΣΑ και συνεχίζουν να αποτελούν
φορολογικό παράδεισο με τις χώρες με τις οποίες διατηρούν «συναλλαγές».
Για την ιστορία και για κάθε ενδιαφερόμενο που θέλει να κρύψει το
εισόδημά του από το τριάρι του, οι φορολογικοί παράδεισοι που ζουν και
βασιλεύουν και βέβαια είναι της άμεσης επιρροής και ευρωπαϊκών χωρών που
μας κουνάνε το χέρι είναι οι εξής: Ανδόρα - Ανγκουίλα - Αντίγκουα και
Μπαρμπούντα
- Αρούμπα - Κοινοπολιτεία των Μπαχαμών - Μπαχρέιν - Μπελίζ
- Βρετανικοί Παρθένοι Νήσοι - Νήσοι του Κουκ - Δομινικανή Κοινοπολιτεία - Γιβραλτάρ - Γρενάδα - Γ κέρνσει/Σαρκ/Αλδερνέ
- Νήσος του Μαν - Τσέρσει - Λιβερία - Πριγκιπάτο του Λιχτενστάιν -
Δημοκρατία των Μαλδίβων - Δημοκρατία των Νήσων Μάρσαλ - Πριγκιπάτο του
Μονακό - Μοντσεράτ - Δημοκρατία του Ναούρου - Ολλανδικές Αντίλλες -
Νίουι - Παναμάς - Σαμόα
- Δημοκρατία των Σεϋχελλών - Αγ. Λουκία - Ομοσπονδία του Αγ. Χριστόφορου και Νέβις - Αγ. Βικέντιος και Γ κρεναντίνες
- Τόνγκα - Τούρκς και Κάικος- Παρθένα νησιά των ΗΠΑ - Δημοκρατία του Βανουάτου.
Πηγή: topontiki.gr